Szukaj
  • e-mail: biuro@psychodrama.com.pl
  • tel: 602 429 431, 601 273 713
Szukaj Menu

Czas i rzeczywistość w psychodramie

Czas w psychodramie Moreno jest czasem subiektywnym i bardzo elastycznym. Możemy przenosić się daleko w przeszłość jak i w przyszłość. Czas w tym znaczeniu nie ma granic osadzonych w realności.

Podczas psychodramy protagonista, jak i osoby grające w scenie mają świadomość czasu realnego i kontekstu, w którym odgrywana jest dana scena.

Wszyscy wiedzą, że pozostają w dwóch czasach: w czasie, w którym dzieje się dana scena i czasie realnym. Ta świadomość pozostawania w dwóch czasach równocześnie umożliwia liderowi prowadzenie psychodramy, stanowi o możliwościach przekształcania sceny. Pytania oraz sugestie lidera pochodzą z czasu „scenicznego”, ale też z realnego. Poprzez nałożenie się czasu i przestrzeni tworzy się nowa rzeczywistość – rzeczywistość sceny. Na scenie zaś wszystko dzieje się w czasie teraźniejszym, „tu i teraz”.

Przestrzeń posiada wymiar fizyczny, lecz rządzi się prawami wewnętrznymi człowieka. Nie jest jednak całkowicie odrealniona i pozbawiona struktury oraz odnośników do rzeczywistości fizycznej. „Przestrzeń składa się z relacji między rzeczami, z odległości. (…) Pamięć uczuć realizuje się w sposób subiektywny. Szczegóły mogą być zniekształcone, akcja zagęszczona. Ludzie zaczynają w przestrzeni przypominania przeżywać swoje życie psychodramatyczne.” Przestrzeń można tworzyć dowolnie, zgodnie ze światem wewnętrznym protagonisty. Każda scena w psychodramie rozpoczyna się od budowania przestrzeni. W psychodramie czas i przestrzeń nie mają granic w tym znaczeniu, iż każda sytuacja w każdym czasie, jest na scenie możliwa.

Moreno wyróżnia trzy rzeczywistości: aktualną, zredukowaną i poszerzoną.

„Codzienne przeżywanie naszego życia w takich sytuacjach jak życie codzienne, w miejscu pracy lub w zwyczajnych kontaktach z innymi ludźmi nosi u Moreno nazwę rzeczywistości aktualnej.”

Rzeczywistość zredukowana to ta, która odnosi się do określonych sytuacji społecznych, szczególnie do tych, w których gramy określone role, które to jednocześnie definiują nasze wzajemne relacje. Rolą psychodramy jest wyrwanie jednostki z tej rzeczywistości, gdyż według Moreno zniekształca i paraliżuje ona nasze uczucia, zdolności i relacje.

Rzeczywistość poszerzona„jest osobistym przeżyciem sytuacji przez jednostkę, przeżyciem prawdziwym”. To właśnie ten rodzaj rzeczywistości staje się sposobem rozumienia jednostki i jej wewnętrznego świata. Dopiero w tej rzeczywistości jesteśmy w stanie stwierdzić, co przeżywa protagonista. Ta rzeczywistość „dochodzi do głosu” na scenie psychodrama tycznej.